2023-12-08 — Долоо хоногийн тойм | СУДАЛГАА

Үргэлжлэл, эхлэл хэсэг нь өмнөх дугаарт CFE гэрээний төгсгөл 2000 – 2022 2000 аад оны эхэнд CFE шинэчилсэн заалтуудын дагуу гарын үсэг зурж соёрхон баталсан 4 улс байсан нь ОХУ, Украин, Беларусь, Казахстан бөгөөд НАТО-гийн гишүүн орнууд бүгд соёрхон батлаагүй, хуучин Варшавын гэрээний байгууллагад байсан улсууд ээлж дараалан НАТО-д элссэн явдал, мөн Балтийн 3 улс

2023-12-01 — Долоо хоногийн тойм | СУДАЛГАА

2023 оны 6 дугаар сарын 9-нд ОХУ-ын ГХЯ-аас тус улс “Европ тивд байрших ердийн зэвсэглэлийн тоонд хязгаар тогтоох тухай гэрээ – CFE (The Conventional Armed Forces in Europe Treaty)”-ээс бүрмөсөн гарч буй тухай ноотыг тус гэрээнд оролцогч бүх талуудад өгсөн юм[1]. Мэдэгдлийн ноот өгснөөс хойш 150 хоногийн дараа гэрээнд оролцсон статус нь бүрмөсөн дуусгавар болсонд

2023-11-24 — Долоо хоногийн тойм | СУДАЛГАА

Үргэлжлэл, эхлэл хэсэг нь өмнөх дугаарт Армян – Азербайжаны хямрал дахь Туркийн ашиг сонирхол Азербайжаныг Нахичеваны орон нутагтай нь холбох Зангезурын хонгилыг нээх зорилт нь Туркийн хэрэгжүүлж буй Пан-Туркизмын стратегийн гол зангилаа юм[1]. 2021 оны 11 дүгээр сард Анкарад явагдсан Түрэг хэлт улсуудын зөвлөлийн дээд хэмжээний уулзалтаар дараах зорилтуудыг дэвшүүлсэн. Үүнд: Пан-Туркизмын стратегийн зорилт нь

2023-11-17 — Долоо хоногийн тойм | СУДАЛГАА

Олон улсын харилцаанд тектоник хөдөлгөөн гарахад гол хүчнүүдийн хязгаар хэсэгт, өөрөөр хэлбэл их гүрнүүдийн нөлөөний зааг буюу уулзвар бүс нутагт “чичиргээн” доргио үүсдэг. Хүчнүүдийн зааг дахь эмзэг бугшмал асуудал чичиргээнд тэсэрдгийн нэг жишээ нь Армян-Азербайжаны хямрал болж байна. 2023 оны 9 дүгээр сарын 19-20-нд Азербайжаны зэвсэгт хүчин гэнэтийн ажиллагаа явуулж салан тусгаарлахаар тэмцэж байсан Уулын

2023-11-10 — Долоо хоногийн тойм | СУДАЛГАА

            “Дэлхий сүүлийн 100 жилд түүхэндээ байгаагүйгээр үсрэнгүй хувьсан өөрчлөгдсөн. Энэ нь улс төр эсвэл эдийн засаг бус технологийн хөгжилтэй шууд холбоотой ” Стивен Хокинг Сүүлийн жилүүдэд мэдээлэл, харилцаа холбооны технологийг гэмт хэргийн зорилгоор ашиглах асуудлыг тойрсон эдийн засаг, цахим гэмт хэргийн тоо хэмжээ, суурь үзүүлэлт эрс өсч байна. Цахим орчинд хууль бус үйл ажиллагаа

2023-11-03 — Долоо хоногийн тойм | СУДАЛГАА

Их гүрнүүдийн зүгээс геополитикийн ашиг сонирхол, эдийн засгийн болон үзэл суртлын асуудал, улс төрийн тогтолцоог сулруулах, өөрчлөх зэрэг зорилгоор улс орнуудын сонгуульд нөлөөлдөг арга тактик байдаг. Олон улсын харилцаанд хүчний тэнцвэр тогтворгүй байгаагаас шалтгаалан улс орнуудын дотоод асуудалд гадны улс хөндлөнгөөс оролцох, ялангуяа сонгуульд нөлөөлөх явдал нэмэгдэж байгааг ажиглагчид анхааруулж байна. Дотоодын улс төрийн хэрэгт

2023-10-27 — Долоо хоногийн тойм | СУДАЛГАА

Эхлэл өмнөх дугаарт Зураг-5. Японы дотоод аюулгүй байдлын тогтолцоо, сөрөх тагнуулын хяналтын сүлжээ [Public Security Intelligence Agency – PSIA] Японы тагнуулын албадыг зангидах гол түлхүүр нь ҮАБЗ-ийн Ажлын алба болсон нь холбоотон орнуудынхаа ижил түвшний тагнуулын албадтай харилцах, мэдээлэл солилцох харилцаа үүсгэхэд учирч байсан өмнөх бэрхшээлийг арилгаж чадаагүй. Англо-Саксоны “Таван нүд” тагнуулын сүлжээнд (АНУ, Их

2023-10-20 — Долоо хоногийн тойм | СУДАЛГАА

2023 он нь Энэтхэг – Номхон далайн бүс нутаг, Зүүн Азийн бүс нутаг олон улсын харилцаа, хүчний тэнцвэрийн зангилаа төв болсныг улам нотлон харуулсан өндөр жил болж байна. Дэлхийн 3 дахь том эдийн засаг болох Япон улс бараг 80 жил баримтлаж ирсэн энх тайванч бодлогоо алгуур хувиргаж батлан хамгаалах зардлаа үлэмж өсгөхийн хамт дахин зэвсэглэх

2023-10-13 — Долоо хоногийн тойм | СУДАЛГАА

Их гүрнүүд нөлөөллөө тэлэх геополитикийн тэмцэлдээ олон салбарыг ашигладаг. Цогц дайны стратеги гэж товчилж болохуйц уг стратегийг ДМЦЭЗ[1] (Дипломат, Мэдээллийн, Цэргийн, Эдийн засаг) стратеги гэж нэрлэх нь бий[2]. Уг стратегийн хүрээнд аливаа нэг гүрэн нөгөөгөөсөө давуу байдал олж авсан даруйдаа давуу талуудаа ашиглан өрсөлдөгч оронд нөлөөлдөг. Эдгээрээс санхүүгийн аюулгүй байдалд нөлөөлөх асуудал нь микрогоос макро

2023-10-06 — Долоо хоногийн тойм | СУДАЛГАА

Зүүн хойд Ази (ЗХА)-ийн бүс нутгийн тогтвортой байдалд сорилт учруулж буй Солонгосын хойгийн асуудлыг шийдвэрлэхэд зөвхөн Умард-Өмнөд Солонгосын дээд түвшний уулзалт, яриа хэлэлцээ хангалтгүй бөгөөд их гүрнүүдийн бүс нутгийн хүрээн дэх оролцоо буюу АНУ, БНХАУ, ОХУ, Япон зэрэг орнуудын хүчний тэнцвэрийн механизмууд чухал нөлөөтэй. Орос Украины дайн дэлхийн дэг журам, аюулгүй байдлын орчинд асар их